Thực phẩm chức năng 'chợ hóa': Sức khỏe người tiêu dùng đang bị bỏ quên?
Thực phẩm chức năng 'chợ hóa': Sức khỏe người tiêu dùng đang bị bỏ quên?
Thị trường thực phẩm chức năng (TPCN) tại Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ chưa từng có với hơn 30.000 sản phẩm được cấp phép lưu hành tính đến tháng 5/2024, trong đó hơn 70% là sản phẩm nội địa. Sự phát triển nhanh chóng này đã kéo theo những lo ngại về chất lượng, nguồn gốc và đặc biệt là liệu sức khỏe của người tiêu dùng có còn là ưu tiên hàng đầu?
Sự bùng nổ và những dấu hiệu đáng lo ngại
Số lượng TPCN tăng đột biến phản ánh nhu cầu ngày càng cao của người dân về chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, đi kèm với đó là sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà sản xuất, dẫn đến tình trạng thương mại hóa quá mức. Các chương trình quảng cáo thổi phồng công dụng, sử dụng hình ảnh người nổi tiếng, thậm chí là các chiêu trò bán hàng đa cấp đã trở nên phổ biến, khiến người tiêu dùng dễ bị lừa dối và mất cảnh giác.
Một vấn đề đáng lo ngại khác là việc kiểm soát chất lượng TPCN. Nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không được kiểm định chất lượng chặt chẽ hoặc chứa các thành phần không rõ ràng. Điều này không chỉ gây lãng phí tiền bạc cho người tiêu dùng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí là gây hại.
'Thương mại hóa' đẩy giá lên cao, chất lượng giảm sút
Áp lực doanh số và lợi nhuận đã khiến nhiều nhà sản xuất cắt giảm chi phí sản xuất, sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, thiếu kiểm soát quy trình sản xuất. Điều này dẫn đến việc chất lượng TPCN không ổn định, không đáp ứng được các tiêu chuẩn về an toàn và hiệu quả.
Giá cả cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Nhiều TPCN được bán với giá cao hơn nhiều so với giá trị thực tế, chỉ để tăng doanh thu cho nhà sản xuất và phân phối. Người tiêu dùng thường phải trả một khoản tiền lớn cho những lời hứa hẹn về sức khỏe mà không thực sự nhận được lợi ích.
Người tiêu dùng cần làm gì để bảo vệ sức khỏe?
Để tự bảo vệ mình trước những rủi ro từ thị trường TPCN 'chợ hóa', người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức và có những lựa chọn thông minh:
- Tìm hiểu kỹ thông tin sản phẩm: Đọc kỹ thành phần, công dụng, hướng dẫn sử dụng và các cảnh báo trên nhãn mác sản phẩm.
- Ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng: Chọn mua TPCN từ các nhà sản xuất uy tín, có giấy phép kinh doanh và chứng nhận chất lượng.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ: Trước khi sử dụng bất kỳ loại TPCN nào, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Cẩn trọng với các quảng cáo sai sự thật: Không nên tin vào những lời quảng cáo quá mức, hứa hẹn về công dụng thần kỳ.
- Báo cáo các hành vi vi phạm: Nếu phát hiện các sản phẩm TPCN giả mạo, kém chất lượng hoặc có dấu hiệu vi phạm, hãy báo cáo cho cơ quan chức năng.
Lời kêu gọi từ các chuyên gia
Các chuyên gia y tế và ngành chức năng cần tăng cường kiểm soát thị trường TPCN, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đảm bảo quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng. Đồng thời, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc sử dụng TPCN một cách an toàn và hiệu quả.
